Kilo limitleri hem güvenlik hem de performans açısından büyük önem taşımaktadır. Kilo limitlerini belirlerken uçuş tecrübeniz ve yapmak istediğiniz uçuş tarzı ve daha önemlisi nerelerde uçtuğunuzu dikkate almalısınız.

Ne Zaman Hangi Kilo?

• Kilo limitinin altı: Hiçbir zaman
• Kilo limitinin içi: Genel kullanım
• Kilo limitinin alt orta aralığı: Başlangıç Eğitimi, Yelken Uçuşları vb..
• Kilo limitinin üst orta aralığı: Türkiye koşullarında orta seviye için ideal
• Kilo limitinin üst sınırı: Sert koşullarda uçan pilotlar
• Kilo limitinin 3-5 kilo üstü: XC, yarışma
• Akrobasi: kilo limiti zaten belirtilmemiş yada çok geniştir.

Ülkemizin sert termikli ve ani değişebilen koşulları düşünüldüğünde kilo limitlerinin ortasının üstünde olmak ve bu şekilde uçuşa alışmak daha uygundur.

   Hafif uçmak: Avantaj değildir. Özellikle sert termiklere kanadın enerjik ve daha kolay kumanda edilebilir olması büyük rahatlık yaratır. Merak etmeyin ülkemizde yeterince kuvvetli termikler var kimse ağır uçtuğu için tırmanamama problemi yaşamaz.

   Ağır uçmak: XC ve yarışma uçuşlarında bir sonraki termiğe erken girmek sizi daha avantajlı yapabilir. Benim kanadım için termik şiddeti 1 m/s den kuvvetli ise ne olursa olsun max. hızda o termiğe ulaşmam gerekiyor. Daha performanssız kanatlar için bu değer 1,2 m/s dolaylarındadır. Yani çoğu zaman hızlı uçmak termiğe erken girip daha yüksek olmak anlamındadır. Son 2 senedir max. limitin 5-8 kilo üzerinde uçuyorum ve hiçbir dez avantajı yok.

   Pilotlar değişen koşullara göre kanatlarını değişik şekilde yükleyebilirler. Balast bu işe yarar ve modern uçuşun bir parçasıdır. Bu şekilde tek bir kanatla koşulları gereklerine göre adapte olabilirsiniz. Bazen hız, bazen de çöküş avantajı gerekebilir, farklı kanatlar almaktan daha akıllıca.

   M ebatlı bir kanat kabaca 1000 kg yük ile test edilir. İlgilenen arkadaşlar fark etmiştir ki XS-XL aralığındaki tüm kanatların ipleri aynı kalınlıkta, bağlantı nokta sayısı ve ip dağılımları aynı geometridedir. Yani XS bir kanadın yapısal olarak daha zayıf olması gibi bir durum yoktur. Nitekim akro kanatları 16-19 metrekaredir ve ipleri kalınlık ve dizilim olarak farklı değildir. Pilotların malzemelerine olan güvenini sarsmak çok büyük bir hatadır. Pilotlar malzemelerine ne kadar çok güvenirlerse o kadar keyifli uçarlar.

----

Ek olarak (Semih SAYIR)

• Karşı rüzgara limit üstü daha iyi süzülür.
• Rüzgarsız hava limit üstü ve alt limit aynı süzülür.
• Arka rüzgar Alt limit daha fazla süzülür.
• Kanadın üst limitinde veya 3-5 kilo fazlasında hız artışından dolayı Handling (Manevra kabiliyeti) artar.

---

Ek Olarak (Muharrem KILINÇ)

   Günümüzde kanatlar ağırlık limitlerinin hem alt ucunda hem de üst ucunda test edilerek sertifikalandırılmaktadırlar, yani teorik olarak bu limitler arasında herhangi bir kiloda kanadınızı uçurabilirsiniz.

   Rüzgarın, kaldırıcının, bastırıcının olmadığı durgun hava koşullarında uçarken; kanadın alt limitinde uçarsanız; daha yavaş uçar daha az çökersiniz, kanadın kumandalara reaksiyonları daha yavaş olur, geniş döner, kapanmalarda tepkileri daha yumuşak olur.

   Kanadın üst limitinde uçarsanız; daha hızlı uçar daha çok çökersiniz, kanadın kumandalara reaksiyonları daha hızlı olur, keskin döner, kapanmalarda tepkileri daha sert olur.

   Ancak pratiğe gelince işler biraz daha değişir, çünkü gerçek hayatta durgun hava diye bir şey nadiren karşımıza çıkar. Daima kaldırıcı, bastırıcı ya da rüzgârlı koşullarda uçarız. Bu koşullarda kilo aralığının hangi noktasında uçacağınız seviyenize, uçuş yapacağınız koşullara, uçuş tarzınıza, uçuştan ne beklediğinize göre değişecektir, bu pilotun kendi tercihidir.

   Örneğin öğrenci pilotlar ve tecrübesi düşük pilotlar için uygun, hafif-orta şiddete rüzgârlı, kaldırıcı ve bastırıcıların pek olmadığı koşullarda kilo limitlerinin ortasına yakın, belki biraz altında uçulabilir. Böylece tecrübesiz bir pilot hızlı bir son yaklaşmanın, frene dokunur dokunmaz ani ve sert reaksiyonlar veren bir kanadın stresinden kurtulmuş olur. Yumuşak kaldırıcılarda stres yapmadan uçuş saatini arttırmış olur. Acemi bir pilot frene dokunur dokunmaz kanadının bir tarafa yatmasını ya da bir tur bile tamamlamadan spirale girmesini istemez muhtemelen.

   Daha sert koşullarda, kuvvetli rüzgâr, kaldırıcı bastırıcıların sert olduğu havalarda uçan tecrübeli pilotlar ise kanadın biraz daha yüklü olması için üst limitte ya da biraz altında uçmayı tercih ederler. Böylece sert darbelerle kelebek gibi oradan oraya savrulmaktan kurtulmuş olurlar, kanat rüzgâra çok daha iyi girer, geri sürüklenme riski azalır. Termik girişinde geri yıkılmadan kafa atarak girebilir, dar bir termiğin merkezine oturmak için kanada keskin dönüşler yaptırıp istediğiniz kadar yatırabilir, istediniz kadar dar dönebilirsiniz. Hatta hızın son derece önemli olduğu yarışma uçuşlarında birçok pilot kanadı iyice yükler ve üst limitin bir iki kilo üzerinde bile uçabilir.

Bu yazı "Yiğit YILDIRIM" tarafından yazılmış olup "Muharrem KILINÇ ve Semih SAYIR" da eklemelerde bulunmuştur. www.ypforum.com sitesinden alınmıştır.